Zone indeling
In de Europese Unie zijn er afspraken gemaakt om tot uniforme minimum eisen te komen voor de veiligheid van werknemers die risico lopen met betrekking tot explosiegevaar. Dit is vastgelegd in ATEX richtlijn 1999/92/EG. Elke lidstaat wordt geacht dit over te nemen in de Nationale Wet- en Regelgeving en kan daarbij nog aanvullende maatregelen treffen. In Nederland hebben we dit 1 op 1 verankerd in het Arbeidsomstandigheden Besluit. En daarmee is deze richtlijn voor o.a. Nederlandse BRZO plant eigenaren een sociale plicht.
ATEX richtlijn 1999/92/EG wordt in de volksmond ook wel ATEX 153 genoemd naar hoofdstuk 153 in het Verdrag van Lissabon dat handelt over Arbeidsomstandigheden. Daarin is vastgelegd dat een plant eigenaar en werkgever die te maken heeft met explosieve atmosferen waar werknemers een potentieel risico lopen, verplicht is om organisatorische maatregelen te treffen en deze vast te leggen in een Explosieveiligheidsdocument (EVD). Onderdeel daarvan is de zone indeling.
Explosiegevaarlijke gebieden moeten door plant eigenaren (ter waarschuwing voor de werknemers) duidelijk worden gekenmerkt met een waarschuwingsdriehoek welke in zwart de tekst ’Ex’ op een gele achtergrond bevat.
Explosieveilig materieel wat door fabrikanten geschikt is gemaakt voor toepassing in explosieve atmosferen, wordt ook gekenmerkt met een ’Ex’ logo, maar dan is er sprake van het communautaire ’Epsilon x’ logo in een zeshoek. Hier geldt geen plicht tot gele achtergrond.
Explosiegevaarlijke gebieden worden op basis van kans op een explosieve atmosfeer in de volgende mogelijke gevarenzones ingedeeld:
| Zone | Omschrijving |
| 0 | Een plaats waar een explosieve atmosfeer, bestaande uit een mengsel van brandbare stoffen in de vorm van gas, damp of nevel met lucht voortdurend, gedurende lange perioden of herhaaldelijk aanwezig is. |
| 1 | Een plaats waar een explosieve atmosfeer, bestaande uit een mengsel van brandbare stoffen in de vorm van gas, damp of nevel met lucht, onder normaal bedrijf waarschijnlijk af en toe aanwezig kan zijn. |
| 2 | Een plaats waar de aanwezigheid van een explosieve atmosfeer, bestaande uit een mengsel van brandbare stoffen in de vorm van gas, damp of nevel met lucht, onder normaal bedrijf niet waarschijnlijk is en waar, wanneer dit toch gebeurt, het verschijnsel van korte duur is. |
| 20 | Een plaats waar een explosieve atmosfeer, bestaande uit een wolk brandbaar stof in lucht voortdurend, gedurende lange perioden of herhaaldelijk aanwezig is. |
| 21 | Een plaats waar een explosieve atmosfeer, in de vorm van een wolk brandbaar stof in lucht, in normaal bedrijf af en toe aanwezig kan zijn. |
| 22 | Een plaats waar de aanwezigheid van een explosieve atmosfeer in de vorm van een wolk brandbaar stof in lucht bij normaal bedrijf niet waarschijnlijk is en wanneer dit toch gebeurt, het verschijnsel van korte duur is. |
Opmerkingen
Onder normaal bedrijf verstaan we de gebruikelijke bedrijfssituatie waarop de installatie uitgelegd is.
Stoflagen en stofophopingen welke tot een explosiegevaarlijke stofwolk kunnen leiden dienen ook in acht te worden genomen (zie ook bij temperatuurklassen en max. oppervlaktetemperatuur).